Czy wiesz, że…

     Dzisiaj przypada rocznica zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy królem Janem II Kazimierzem Wazą a Ludwiką Marią Gonzagą de Nevers. Ślub odbył się 30 maja 1649 roku.

Ale po kolei J trochę genealogii, która w przypadku rodów królewskich prosta nie jest J

        Ludwika Maria Gonzaga de Nevers urodziła się 18.08.1611 we Francji, jako córka arystokratów, księcia Mantui Karola Gonzagi i Katarzyny de Guise. Najpierw została małżonką króla Władysława IV Wazy (ur. 1595), syna Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki. Był on nie tylko królem Polski i wielkim księciem litewskim od 1632 roku, ale także tytułował się także jako król Szwecji i car Rosji. Władysław IV Waza był już wówczas wdowcem. W swój pierwszy związek małżeński wstąpił bardzo późno, bo w wieku 42 lat pojął za żonę arcyksiężniczkę Cecylię Renatę Habsburżankę (ur. 1611), córkę cesarza Ferdynanda II Habsburga i Marii Anny Wittelsbach. Małżonka zmarła jednak już w 1644 roku. Dnia 5.11.1645 odbył się kolejny ślub króla – z Marią Gonzagą. Był to ślub per procura – pan młody  zastępowany był przez inną osobę. Maria Gonzaga przyjęła wówczas imię Ludwika. Właściwy ślub z udziałem króla i panny młodej odbył się 10.03.1646 w Warszawie. Ale już dwa lata później zmarł król Władysław IV Waza. Tron w Polsce objął jego młodszy przyrodni brat - Jan II Kazimierz Waza (jego matka, Konstancja Habsburżanka, była młodszą siostrą matki Władysława). 30 maja 1648 król zawarł związek małżeński z wdową po swoim bracie – Ludwiką Marią. Z ich małżeństwa urodziło się dwoje dzieci, które zmarły w niemowlęctwie. Królowa zmarła 10.05.1667, a król abdykował 16.09.1668 i wyjechał do Francji, gdzie zmarł w 1672.

            Ludwika Maria Gonzaga oceniana jest jako energiczna i ambitna królowa. Brała czynny udział w życiu politycznym kraju. Proponowała wiele reform, które powodowały sprzeciw szlachty.

               Źródła:

W. Kalwat, „Ludwika Maria Gonzaga – ambitna żona dwóch Wazów”, https://www.wilanow-palac.pl/ludwika_maria_gonzaga_ambitna_zona_dwoch_wazow.html.

„Ślub Ludwiki Marii Gonzagi z Władysławem Wazą”, https://muzhp.pl/pl/e/1459/slub-ludwiki-marii-gonzagi-z-wladyslawem-waza.

Portret Marii Ludwiki Gonzagi, autor Justus van Egmont, 1645 rok, http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/docmetadata?showContent=true&id=3080.

Czy wiesz, że...

Dzisiaj, 2 maja, przypada rocznica (nie liczę, która :) ) ślubu króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Władysława II Jagiełły z Elżbietą z Pileckich. Ślub odbył się w 1417 roku w Sanoku.

Szczypta przypomnienia:

Władysław II Jagiełło był synem Olgierda, wielkiego księcia litewskiego z dynastii Giedyminowiczów (siostra Olgierda – Aldona - była żoną króla Kazimierza Wielkiego) i Julianny. Elżbieta była trzecią żoną Władysława Jagiełły.

Pierwszą była Jadwiga Andegaweńska (ślub 18.02.1386, zmarła w 1399 roku), koronowana w 1384 na króla Polski, a po koronacji męża została królową. Mieli jedną córkę. Jadwiga była córką Elżbiety Bośniaczki i Ludwika Węgierskiego, króla Węgier i Polski do 1382 roku. Ludwik Węgierski z kolei pochodził z Piastów - był wnukiem króla Władysława I Łokietka i siostrzeńcem Kazimierza Wielkiego.

Drugą żonę, Annę Cylejską, Władysław Jagiełło pojął 29.01.1402 (Anna zmarła w 1416). Pochodziła z Piastów i była wnuczką Kazimierza Wielkiego. Mieli jedną córkę.

Trzecią żoną była wspomniana już Elżbieta z Pileckich Granowska - trzykrotna wdowa.

Czwartą żoną - Zofia Holszańska (ślub w 1422 roku). Mieli trzech synów.

Ciekawą historię posiada Elżbieta Pilecka, córka Ottona z Pilicy herbu Topór. Była jedynaczką, dziedziczką ogromnego majątku (Pilica, Łańcut). Elżbietę, wraz z jej matką, Jadwigą Melsztyńską, matką chrzestną Władysława Jagiełły, porwał z zamku w Pilicy w celu jej poślubienia Wiseł Czambor. Do porwania musiało dojść w połowie roku 1389. Elżbieta uwolniona została w 1390 przez Jana z Jicina na polecenie samego Jagiełły. Wiseł nachodził i groził potem Janowi, dlatego ten zgładził swego konkurenta (prawdopodobnie w 1393 roku): "Pewnego dnia [Wiseł] wychodząc z łaźni, został zaatakowany przez dwunastu łuczników będących na usługach Jicinskiego i w wyniku napaści poniósł śmierć”(źródło K. Niemczyk). Jan z Jicina (zmarł w 1394 lub 1395) wywodził się z rodziny czeskich Odrowążów. Był drugim mężem Elżbiety. Kolejnym mężem został w 1397 roku Wincenty z Granowa, kasztelan nakielski. Elżbieta owdowiała w 1410. W 1417 roku została żoną króla Władysława Jagiełły. Nie mieli potomstwa. Zmarła w 1420 roku.

Żródła:

Wielcy.pl

K. Niemczyk, Kilka uwag do genealogii Elżbiety Pileckiej-Granowskiej i jej rodziny, w: Średniowiecze Polskie i Powszechne, nr 1, 2009 rok.

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej

Dzisiaj jest Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.

Warto przypomnieć, że pierwsza regulacja prawna dotycząca barw flagi narodowej została podjęta 7 lutego 1831 przez Sejm Królestwa Polskiego, który obradował w czasie powstania listopadowego. Wówczas to barwami narodowymi stały się biel i czerwień. Kolory te nawiązywały do białej barwy nadanej przez Augusta II Mocnego, i trójbarwnej biało-czerwono-szafirowej barwy konfederacji barskiej.

Wybrane barwy już wcześniej pojawiały się na sztandarach i chorągwiach. Pierwotnie polską barwą narodową był karmazyn uważany za najszlachetniejszy z kolorów, symbol dostojeństwa i bogactwa, ale pozyskanie barwnika było bardzo kosztowne, dlatego mogli sobie na niego pozwolić tylko najbogatsza szlachta i dostojnicy kościelni. W czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów sztandar składał się z trzech pasów: czerwonego na górze, białego po środku i czerwonego na dole, na których umieszczony był herb Polski i Litwy. 3 maja 1792, w czasie obchodów rocznicy uchwalenia konstytucji, damy swoje białe suknie przepasały czerwoną wstęgą, a mężczyźni założyli biało-czerwone szarfy. Po odzyskaniu niepodległości Sejm Ustawodawczy dnia 1.08.1919 przyjął wygląd flagi biało-czerwony, ale nie ustalono odcienia czerwieni - posługiwano się czerwienią karmazynową a potem cynoberem. Taki wygląd flagi państwowej (z niewielkimi zmianami dotyczącymi barw) obowiązuje do dziś.

Źródła: mkidn.gov.pl i historia.org.pl